W systemach przeciwpożarowych ze względu na zasadę działania wyróżnić można 4 główne typy detektorów.

optyczne czujki dymu - Dym który dostaje się do komory powoduje rozpraszanie światła podczerwonego emitowanego przez diodę LED, co prowadzi do zmiany w oświetleniu detektora i zadziałania czujki.

jonizacyjne czujki dymu - Typ prawie wyparty przez czujki optyczne.

półprzewodnikowe detektory dymu - Reagują na substancje chemiczne wchodzące w skład dymu (działanie podobne do opisanych poniżej detektorów gazów).

termiczne - Reagują na ciepło wydzielane w trakcie spalania. Odporne na dym.

Ze względu na sposób identyfikacji alarmującej czujki istnieje podział na czujki konwencjonalne i adresowalne.

Konwencjonalne - w tym systemie są łączone równolegle i alarm jest identyfikowany jako alarm z dowolnej czujki należącej do danego obwodu obejmującego np. "I piętro piętro obiektu" bardziej szczegółowa identyfikacja jest możliwa tylko przez osobiste sprawdzenie, która czujka zadziałała (w czujce świeci się lampka informująca o uaktywnieniu czujki).

Adresowalne - w tym systemie czujki są również wpięte do obwodu obejmującego np całe piętro ale w ponieważ każda czujka ma swój indywidualny adres to w centrali pożarowej jest identyfikowana pojedyncza czujka, która sygnalizuje pożar (np. "I piętro, czujka w pokoju socjalnym"). Identyfikacja odbywa się przy wykorzystaniu protokółu transmisji.

 

Możliwe są dwie polityki stosowania protokółów:

Producent czujek opracowuje własny protokół i udostępnia go producentom central.
Zarówno czujki jak i centralę produkuje jedna firma i zachowuje parametry protokółu w tajemnicy.
Istnieje jeszcze kilka innych kryteriów podziału np. czujki dwustanowe / wielostanowe czujki kasowalne samoczynnie lub ręcznie wielokrotnego użytku lub jednorazowe (te ostatnie to np. ampułki pękającej pod wpływem temperatury, lub złącza zespojonego stopem Wooda, który w wysokiej temperaturze topi się rozwierając elektryczne połączenie w obwodzie alarmowym).

 

Detektory gazów

Są to najczęściej czujniki półprzewodnikowe, reagujące na podwyższone stężenia określonego rodzaju gazu, np. metanu (będącego głównym składnikiem gazu ziemnego), LPG, czadu czy gazów usypiających lub zabijających.

 

Urządzenie do ręcznego powiadamiania o pożarze.

Istotny element składowy każdego systemu przeciwpożarowego stanowią przyciski ręcznego powiadamiania, zgodnie z normą EN-54 nazywane Ręcznymi Ostrzegaczami Pożarowymi (w skrócie ROP). W dużych obiektach często posiadają połączenie ze strażą pożarną oraz współdziałają z innymi systemami ochrony p.poż. - automatycznymi systemami gaśniczymi (zraszacze wodne, systemy gaszenia gazem), systemy nawiewowe i oddymiania, awaryjne oświetlenie, dźwiękowy system ostrzegania (DSO) itp.